Tribina “Časopis ‛Ženski pokretʼ kao svedočanstvo jugoslovenskog feminizma”
Sreda, 23. februar 2022. u 19:00 – Dom omladine Beograda
Ciklus: Jugoslavenski feminizmi
Organizacija: Centar za jugoslovenske studije (Cejus) i Dom omladine Beograda
Učesnice: Jelena Milinković, Institut za književnost i umetnost; Žarka Svirčev, Institut za književnost i umetnost; Zorana Simić, Institut za književnost i umetnost; Sanja Petrović-Todosijević, Institut za noviju istoriju Srbije/CEJUS. Moderatorka: Ivana Pantelić, Institut za savremenu istoriju/CEJUS.
Prva CEJUS tribina u ciklusu “Jugoslavenski feminizmi” biće posvećena prvom jugoslovenskom feminističkom časopisu “Ženski pokret”. Na tribini će biti predstavljen zbornik radova Časopis Ženski pokret(1920 – 1938): zbornik radova koji je proistekao je iz istoimenog međunarodnog naučnog skupa održanog na Institutu za književnost i umetnost u Beogradu u oktobru 2020. godine. Organizovanje naučnog skupa i pisanje zbornika predstavljaju poslednju fazu projekta Ženski pokret 2020. Projekat je organizovan povodom stogodišnjice od osnivanja časopisa “Ženski pokret”, prvog i najdugovečnijeg feminističkog časopisa u međuratnoj Jugoslaviji. Izdavalo ga je Društvo za prosvećenje žena i zaštitu njenih prava, kasnije Alijansa ženskih pokreta u Kraljevini SHS/Jugoslaviji. Stogodišnjica časopisa je bila dovoljno inspirativan i izazovan povod da se osmisli i realizuje niz aktivnosti kojima bi se učvrstila i prikupila dotadašnja znanja o ovom časopisu i da bi se kreirala nova. Zbog toga je projekat Ženski pokret 2020 osmišljen kako bi se obeležio ovaj jubilej i imao je nekoliko faza: 1) pisanje bibliografije ovog časopisa 2) digitalizacija časopisa, 3) izrada sajta posvećenog časopisu, 4) naučni skup i 5) izrada zbornika radova. U zborniku o časopisu “Ženski pokret” objavljeno je 33 rada, koja su napisale naučnice iz Srbije, Hrvatske, Slovenije, Mađarske i Austrije. Autorke tekstova dolaze iz različitih naučnih disciplina: istoriografije, studija književnosti, lingvistike, antropologije, sociologije, etnografije, filozofije, ekonomije, politike, bibliotekarstva, tako da je časopis istražen multidisciplinarno. Tekstovi se tiču društveno-političkih i ideoloških okolnosti u kojima časopis nastaje, jezičkih i uredničkih politika i centralnih tema časopisa. Radovi u zborniku obrađuju važne društvene fenomene na koje časopis referiše kao što su prostitucija, pitanje (ne)plaćenog rada i socijalno-ekonomske strategije, zatim književne fenomene, značajne jugoslovenske i evropske autorke, ali i početke feminističke periodike u drugim kulturama. Zbornikom su objedinjena dosadašnja znanja o ovom časopisu i dat je interdisciplinarni doprinos kako istraživanjima feminizma na ovim prostorima, tako i jugoslovenskim studijama.
Više o projektu Ženski pokret 2020: https://www.zenskipokret.org/
Biografije učesnica:
Jelena Milinković (Beograd, 1981). Naučna saradnica na Institutu za književnost i umetnost u Beogradu. Sve nivoe studija završila je na Fillološkom fakultetu u Beogradu. Jedna je od urednica zbornika Nova realnost iz sopstvene sobe, književno stvaralaštvo Milice Janković (2015), Da li čitate Jelenu Dimitrijević? (2018), Časopis Ženski pokret (1920–1938): zbornik radova (2021). Koautorka je knjige Dvadeset žena koje su obeležile XX vek u Srbiji (2013) i autorka brojnih studija.
Žarka Svirčev, naučna saradnica u Institutu za književnost i umetnost u Beogradu na odeljenju Periodika u istoriji srpske književnosti i kulture. Osnovne i master studije je završila na Odseku za srpsku književnost na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu. Doktorirala je na Filološkom fakultetu u Beogradu. Objavila je knjige „Ah, taj identitet!“ Dekonstrukcija rodnih stereotipa u stvaralaštvu Dubravke Ugrešić (2010), Vinaverova književna republika (2017), Avangardistkinje. Ogledi o srpskoj (ženskoj) avangardnoj književnosti (2018) i Portret prethodnice: Draga Dejanović (2018).
Zorana Simić (1992, Brus) književna je istoričarka i kritičarka, istraživačica-saradnica u beogradskom Institutu za književnost i umetnost, doktorantkinja na Filološkom fakultetu UB, gde je završila i osnovne i master studije (Opšta književnost i teorija književnosti), i studentkinja master programa Politikologija – Studije roda na Fakultetu političkih nauka UB. Bavi se proučavanjem srpske i jugoslovenske periodike, književnosti i kulture 20. veka, kao i savremenim (književnim) teorijama i istorijom feminizma. Objavljuje kritiku i esejistiku u časopisu Polja.
Sanja Petrović Todosijević (Šabac, 1977) je naučna saradnica Instituta za noviju istoriju Srbije. Bavi se društvenom istorijom Srbije i Jugoslavije u periodu posle Drugog svetskog rata s posebnim osvrtom na istoriju detinjstva i istoriju obrazovanja kao i istorijom Drugog svetskog rata s posebnim osvrtom na masovne zločine i Holokaust kao i politiku kolaboracionističke uprave na tlu nemačke okupacione zone u Srbiji. Jedna je od osnivačica Centra za jugoslovenske studije. Aktivna je kao članica Inicijative za obnovu Memorijalnog kompleksa „Boško Buha“. Napisala je dve monografske studije: Otećemo svetlost bučnom vodopadu. Reforma osnovnoškolskog sistema u Srbiji 1944-1959 (Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2018) i Za bezimene. Delatnost UNICEF-a u Federativnoj Narodnoj Republici Jugoslaviji 1947-1954 (Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2008). Zajedno sa Aleksandrom Ilić Rajković uredila je zbornik Bez škole šta bi mi?! Ogledi iz istorije obrazovanja u Srbiji i Jugoslaviji od 19. veka do danas (Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, Institut za pedagogiju i andragogiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, 2021).
Ivana Pantelić je istoričarka, zaposlena kao naučna saradnica u Institutu za savremenu istoriju u Beogradu i jedna je od osnivačica CEJUS-a. Samostalno je objavila monografije Partizanke kao građanke – društvena emancipacija partizanki u Srbiji 1945–1953 i Uspon i pad prve drugarice Jugoslavije, Jovanka Broz i srpska javnst 1952-2013. Kao koautorka sa Danilom Šarencem objavila je monografiju Dve polovine sećanja: partizanski dnevnici kao izvor za istoriju Drugog svetskog rata.
Izvori:
https://www.ikum.org.rs/lat/news.php?id=324
https://www.facebook.com/events/1033890097193476/
https://www.facebook.com/cejus.jus