CEJUS: Razgovor povodom objavljivanja dnevničkih beleški Hane Levi, “Iz Belzena: 1944-1945.”
U organizaciji Centra za jugoslovenske studije i Doma omladine Beograda održan je 18. rujna 2024. razgovor povodom objavljivanja dnevničkih bilješki Hane Levi “Iz Belzena: 1944-1945.”, u kojem su sudjelovali Emil Kerenji, Milan Radovanović, Ivana Pantelić i Stanislava Barać. Razgovor je vodila Sanja Petrović Todosijević.
Razgovor povodom objavljivanja dnevničkih beleški Hane Levi, “Iz Belzena: 1944-1945.”
Sreda, 18. septembar 2024. u 19:00 – DOB//Klub
Ciklus tribina: Pišemo istoriju Jugoslavije
Organizacija: Centar za jugoslovenske studije i Dom omladine Beograda
Učesnici: Emil Kerenji, istoričar/United States Holocaust Memorial Museum; Milan Radovanović, istoričar; Ivana Pantelić, istoričarka/Institut za savremenu istoriju, Cejus; Stanislava Barać, istoričarka književnosti/ Institut za književnost i umetnost, Cejus. Razgovor vodi: Sanja Petrović Todosijević, istoričarka / Institut za noviju istoriju Srbije, Cejus
Centar za jugoslovenske studije i Dom omladine Beograda imaju zadovoljstvo da u okviru tribinskog programa „Pišemo istoriju Jugoslavije“ pokrenu razgovor povodom objavljivanja dnevničkih beleški Hane Levi (1913, Sarajevo – 2001, Jerusalim) Iz Belzena: 1944-1945. (Sarajevo, Zagreb: Buybook, 2024), nastalih u Koncentracionom logoru Bergen Belzen tokom 1944. i 1945. godine. Uz izuzetan predgovor, Hanine ćerke i novinarke Amire Hass, kao i pogovor Emila Kerenjija, istoričara Nacionalnog Muzeja Holokausta u Vašingtonu, Hanine beleške pružaju uvid, ne samo u različite apekte Holokausta, već pokreću mnoštvo pitanja koja duboko zadiru u istoriju „obe“ jugoslovenske države. Kao pardigmatična, ali u isto vreme i retka predstavnica svoje generacije, Hana Levi je kroz „zapis“ iz Logora ponudila nesvakidašnji istorijski izvor koji otvara mnoga „sklonjena“ pitanja istorije Holokausta i položaja jevrejske zajednice kao i levo orijentisanih pripadnika jugoslovenske jevrejske zajednice unutar socijalističke Jugoslavije, ali i Evrope i sveta koji su se definisali u senci „totalnog“ rata. Hanino svedočanstvo o zločinu koji je tokom Drugog svetskog rata počinjen nad pripadnicima jevrejskog naroda, pokazuje do koje mere je nemoguće odvojiti „sećanje na zločin“ od brojnih drugih identitetskih pitanja koja zadiru u privatno, ali i javno (političko). Kao „sasvim običan“ ali izuzetno dinamičan učesnik istorijskog procesa, Hana „ide dalje“ tako što „ide za sobom“ napuštajući Jugoslaviju i odlazeći u Izrael, da bi se kao oštar kritičar političkog establišmenta zemlje koju je smatrala svojom, uvek iznova vraćala u onu koja ju je definisala kao Jugoslovenku i levičarku.
Razgovor povodom objavljivanja dnevničkih beleški Hane Levi u okviru septembarskog programa realizujemo i kao doprinos obeležavanju Osamdesetogodišnjice od oslobođenja Beograda u Drugom svetskom ratu, grada u kome se Hana školovala. U isto vreme ovo je uvod u program koji će Centar za jugoslovenske studije i Dom omladine Beograd pokrenuti tokom 2025. godine povodom Osamdesetogodišnjice od kraja Drugog svetskog rata. Razgovor o dnevničkim beleškama Hane Levi predstavlja doprinos Centra za jugoslovenske studije podsećanju na prvu godišnjicu sukoba na Bliskom istoku.
Podaci o učesnicima:
Emil Kerenji (Novi Sad, 1973) doktorirao je jevrejsku i istoriju istočne Evrope na Univerzitetu u Mičigenu (SAD). Predavao je na Univerzitetu u Južnoj Karolini u Kolumbiji i na Američkom Univerzitetu u Vašingtonu. Od 2009. godine radi kao istoričar u Centru za studije Holokausta, akademskom institutu pri Nacionalnom Muzeju Holokausta u Vašingtonu. Bavi se pitanjima Drugog svetskog rata i Holokausta na području Jugoslavije i Balkana, kao i aspektima jevrejske istorije iz tog perioda. Uredio je više zbirki dokumenata pod tematskim naslovom „Jewish Responses to Persecution“ i tvorac je veb stranice „Experiencing History“, digitalnog resursa za predavanje predmeta sa tematikom Holokausta na severnoameričkim univerzitetima.
Milan Radovanović (Zaječar, 1986) doktorirao je na katedri za opštu savremenu istoriju Filozofskog fakulteta, Univerziteta u Beogradu. Tokom doktorskih studija, kao stipendista DAAD, proveo je godinu dana kao gostujući istraživač na Institutu za istraživanje Istočne i Jugoistočne Evrope (Institut für Ost- und Südosteuropaforschung) u Regensburgu (2012/3). Kao istraživač je bio angažovan na realizaciji projekata „Znameniti Jevreji Srbije“, „Saveza jevrejskih opština Srbije“ (2010/11) i „Ruska emigracija u srpskoj kulturi 1918-1941“, Muzeja pozorišne umetnosti Srbije (2014). Autor je monografije „Iseljavanje Jevreja iz Jugoslavije u Izrael 1948- 1952“ (2022), kao i većeg broja radova. Ko-autor je biografskog leksikona „Znameniti Jevreji Srbije“.
Ivana Pantelić (Beograd, 1977) je viša naučna saradnica Instituta za savremenu istoriju (Beograd) i jedna od osnivačica Centra za jugoslovenske studije. Bavi se proučavanjem istorije roda, a posebno procesima emancipacije žena tokom XX veka. Autorka je monografija: „Partizanke kao građanke – društvena emancipacija partizanki u Srbiji 1945-1953.“ i „Uspon i pad prve drugarice Jugoslavije. Jovanka Broz i srpska javnost 1953-2013“. Kao koautorka sa Danilom Šarencem je objavila monografiju „Dve polovine sećanja: partizanski dnevnici kao izvor za istoriju Drugog svetskog rata“. Bila je urednica i koautorka sa koleginicama Ljubinkom Škodrić i Jelenom Milinković, knjige „Dvadeset žena koje su obeležile 20. vek u Srbiji“.
Stanislava Barać (Zrenjanin, 1977) je viša naučna saradnica Instituta za književnost i umetnost (Beograd), gde je od 2004. godine zaposlena u okviru istraživačke jedinice za proučavanje književne periodike. Objavila je šezdeset naučnih studija, dve monografije („Avangardna Misao“, 2008; „Feministička kontrajavnost“, 2015) i (ko)uredila četiri zbornika radova: „Časopis Ruski arhiv 1928–1937“ i „Kultura ruske emigracije u Kraljevini SHS/Jugoslaviji“, sa Vesnom Matović (2015), „Časopisi za decu: jugoslovensko nasleđe 1918–1991“, sa Tijanom Tropin (2019), „Prvi svetski rat i slovenske književnosti“, sa Biljanom Andonovskom (2021) i Časopis „Žena danas 1936–1940: prosvećivanje za revoluciju“ (2022).
Predsednica je Centra za jugoslovenske studije.
Sanja Petrović Todosijević (Šabac, 1977) je viša naučna saradnica Instituta za noviju istoriju Srbije (Beograd) i jedna od osnivačica Centra za jugoslovenske studije. Bavi se društvenom istorijom Srbije i Jugoslavije u periodu posle Drugog svetskog rata s posebnim osvrtom na istoriju detinjstva i istoriju obrazovanja, kao i istorijom Drugog svetskog rata. Autorka je dve monografije: „Otećemo svetlost bučnom vodopadu. Reforma osnovnoškolskog sistema u Srbiji 1944-1959“ (2018) i „Za bezimene. Delatnost UNICEF-a u Federativnoj Narodnoj Republici Jugoslaviji 1947-1954“ (2008). Priredila je rukopis Grigorije Babović, „Letopis Šapca 1933-1944“ (2010). Zajedno sa Aleksandrom Ilić Rajković uredila je zbornik „Bez škole šta bi mi?! Ogledi iz istorije obrazovanja u Srbiji i Jugoslaviji od 19. veka do danas“ (2021). Koautorka je dva udžbenika iz istorije za sedmi i osmi razred osnovne škole. Članica je Inicijative za očivanje Memorijalnog kompleksa Boško Buha na Jabuci kod Prijepolja. Dobitnica jeBeFem Bring TheNoize 2023. priznanja za borbu protiv desničarskih intervencija u formalnom obrazovanju.
Urednica je tribinskog programa „Pišemo istoriju Jugoslavije“.
Izvori i dodatne obavijesti:
https://www.facebook.com/cejus.jus/