Polemika o udžbeniku Radoša Ljušića

2. listopada 2017. Leave a comment

U Srbiji je u tijeku polemika koju je započeo povjesničar Aleksandar Miletić kritičkim tekstom o udžbeniku povijesti za treći razred gimnazije općeg i društveno-jezičnog smjera čiji je autor istaknuti povjesničar Radoš Ljušić.

—

Aleksandar Miletić

Vidovdanska etika, poturčenjaci i milosnice. Veliki narativ Srbije u udžbeniku istorije Radoša Ljušića

Ovaj tekst napisan je pre četiri godine ali sam ga svojevrsnom autocenzurom zadržavao za sebe i nisam dozvoljavao da ugleda svetlost dana. Razloga ima nekoliko, više lične nego principijelne prirode. U prvom redu, zadržavao me je respekt prema naučnom opusu profesora Radoša Ljušića koji je dao kolosalni doprinos našoj istorijskoj nauci; dovoljno je pogledati bibliografiju, istražene teme, diskutovane probleme, pa da se zapitate da li se ovom čoveku može bilo šta prigovoriti. Uz to, prema meni lično tokom studija, kao nastavnik, Ljušić je bio korektan i pravičan.

Dakle, s jedne strane obzir prema ličnosti autora i prema našoj hijerarhijski postavljenoj zajednici istoričara, s druge, “ušuškanost” u svojevrsnoj kulturi nezameranja (D. Kiš) učinili su da pomislim da je primerenije da ovaj tekst ne objavljujem. Ipak, za sve vreme trajanja ove prolongirane autocenzure nisam ostajao spokojan. Progonili su me demoni koje sam prepoznao baveći se analizom Ljušićevog udžbenika istorije za treći razred gimnazije opšteg i društveno-jezičkog smera (Beograd: Freska, 2013 u daljem tekstu: Udžbenik, 2013). Čvrsto uveren u neispravnost i neprimerenost sadržaja ovog udžbenika, a misleći u prvom redu na nepopravljivu štetu koju on iznova nanosi generacijama gimnazijalaca, mirne savesti predajem ovaj tekst na sud zainteresovanim savremenicima i publici.

Pomenuti udžbenik istorije autora Radoša Ljušića u upotrebi je od 2007. godine; prvobitno je bio izdanje Zavoda za udžbenike, zatim izdavačke kuće Freska. Iako se, kako je već uočeno, odlikuje etnocentričnim, jednostranim, neodmerenim, iracionalnim, a često i potpuno šovinističkim elaboracijama i opaskama na račun manjinskih i susednih naroda i pripadnika drugih veroispovesti ovaj udžbenik do sada nije bio podvrgnut sistematskoj kritici u okviru istorijske struke. Naime, kolege politikolozi su u zborniku koji je izdat 2015, već prepoznali i podvrgli analizi jezik etničkih uvreda i mitologizacije koji se nalazi u udžbeniku. Međutim, ni ovaj zbornik nije uzburkao duhove u našoj sredini, niti je mobilisao tzv. stručnu i naučnu javnost protiv ovog udžbenika. A trebalo je…

Cijeli tekst dostupan je na poveznici:

http://www.internetbilten.com/istrazivanja/item/48-vidovdanska-etika-poturcenjaci-i-milosnice-veliki-narativ-srbije-u-udzbeniku-istorije-radosa-ljusica.html

Medijski i politički odjeci (izbor):

http://rs.n1info.com/a330026/Vesti/Vesti/Stereotipi-u-udzbeniku-za-istoriju.html

http://www.b92.net/info/vesti/index.php?yyyy=2017&mm=09&dd=21&nav_category=12&nav_id=1305956

http://www.politika.rs/sr/clanak/389666/Proterivanje-poturica-iz-udzbenika-istorije

http://www.blic.rs/vesti/drustvo/kakvi-su-crnogorci-ko-su-muslimani-i-sta-je-uloga-eu-gimnazijalci-iz-ljusicevog/bjjmkfn

http://www.blic.rs/vesti/drustvo/ljusicev-udzbenik-pod-lupom-ministarstvo-prosvete-ce-strucno-analizirati-knjigu-iz/1tl6rjl

http://www.autonomija.info/lsv-hitno-povuci-iz-nastave-ljusicev-udzbenik-istorije.html

Odgovor Čedomira Antića:

http://www.napredniklub.org/anticev-odgovor-mileticu/

Odgovor Radoša Ljušića: